Welke bedrijfsvorm krijgt uw onderneming?

Wanneer je een eigen bedrijf start, moet je het bedrijf eerst inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Om je te kunnen inschrijven moet je wel weten welke rechtsvorm het beste bij jouw bedrijf past. Hieronder een overzicht van de mogelijkheden, met de voor- en nadelen. Welke bedrijfsvorm krijgt jouw onderneming en wat zijn precies de redenen die jij aan kunt geven?

Eenmanszaak

Het eerste wat vermeldt moet worden over de eenmanszaak, is dat de zaak geen rechtspersoonlijkheid heeft. Dit betekent dat de eigenaar in het geval van een faillissement ook met zijn privévermogen aansprakelijk wordt gesteld, ook al is dit niet in het bedrijf gestoken. Bij een eenmanszaak is de leiding van het bedrijf in handen van één persoon, de eigenaar. Deze is hoofdelijk aansprakelijk voor de financiële situatie van het bedrijf. Veelal gaan de eigenaren van eenmanszaken bij een faillissement zelf ook met de zakken binnenstebuiten. Een ander nadeel van de eenmanszaak is dat er vaak minder eigen vermogen beschikbaar is (meerdere eigenaren betekent vaak meer eigen vermogen). Daarnaast is het moeilijker een lening te verkrijgen omdat er slechts één persoon aansprakelijk gesteld kan worden, en de banken zijn niet zo dol op risico nemen.
Voordelen zijn er gelukkig ook. Omdat de leiding slechts uit één persoon bestaat, kunnen beslissingen snel en ter plaatse genomen worden. Tevens is alle winst voor de eigenaar.

Vennootschap onder firma (VOF)

Een vennootschap onder firma (nagenoeg altijd afgekort tot VOF) is een onderneming waarin meerdere personen (twee of meer) de leiding voeren onder één gemeenschappelijke naam, zoals ‘De Groot en zonen’ of ‘Hylkema en Hylkema VOF’. Ook in de VOF zijn de eigenaren met zowel hun zakelijk vermogen als hun privébezittingen aansprakelijk voor eventuele schulden. Dit houdt tevens in dat wanneer één vennoot zijn schulden niet kan dekken, de anderen aansprakelijk worden gesteld. Voordelen van de VOF boven de eenmanszaak zijn dat hier wel overlegd kan worden door de leidinggevenden, er is meer eigen vermogen beschikbaar en de continuïteit (bijvoorbeeld in geval van ziekte, zwangerschap of overlijden) is beter geregeld. Snelle besluitvorming is echter minder goed mogelijk, de winst moet worden gedeeld en er kan frictie ontstaan (zoals wanneer één van de vennoten liquiditeitsproblemen heeft of verwacht).

Naamloze vennootschap (of NV)

De naamloze vennootschap is een onderneming waarbij het eigen vermogen verdeeld is in aandelen. Alle aandeelhouders zijn daarmee mede-eigenaar van het bedrijf, omdat zij ‘eigen vermogen’ in het bedrijf hebben gestoken. Op deze manier heeft het bedrijf vermogen waarover zij kan beschikken. Gezien alle aandeelhouders mede-eigenaars zijn van het bedrijf, moet een NV jaarlijks een jaarrekening publiceren.
In een bedrijf hebben alle eigenaren zeggenschap. Bij een NV betekent dit dat alle aandeelhouders inspraak moeten (kunnen) hebben in de bedrijfsvoering. Omdat dit aantal te groot is om daadwerkelijk beslissingen uit voort te krijgen, is de dagelijkse besluitvorming in handen van de directie. Minimaal jaarlijks wordt vervolgens een AVA (algemene vergadering van aandeelhouders) gehouden waar de belangrijke lange termijn besluiten worden genomen en waar de directie benoemd wordt. De winstverdeling is in deze vorm onderneming geheel anders dan in de voorgaande. De winst wordt namelijk aan de aandeelhouders uitgekeerd in de vorm van dividend per aandeel (de winst wordt dus uitgekeerd in verhouding met het aantal aandelen, dus het geïnvesteerde vermogen). Vaak wordt niet de volledige winst uitgekeerd; een deel wordt gereserveerd voor uitgaven in de toekomst.
Duidelijk voordeel van deze vorm van onderneming is dat een veel groter vermogen kan worden aangetrokken, waardoor een groter opgezette bedrijfsvoering mogelijk is. Door de rechtspersoonlijkheid die de NV wel heeft, zijn de eigenaren niet privé aansprakelijk voor de schulden en met de continuïteit is het hier veel beter gesteld dan de voorgaande bedrijfsvormen. Nadelen zijn de vele wettelijke bepalingen en voorschriften en de publicatieplicht voor alle NV’s.

Besloten vennootschap (BV)

Bij de BV is net als bij de NV het eigen vermogen verdeeld over aandelen en ook hier zijn de eigenaren niet de dagelijkse leiding. Het verschil tussen deze twee ligt in het ‘naamloze’ (dus open) en het ‘besloten’ karakter. Er worden dan bij de BV geen feitelijke aandelen uitgegeven: het aandeel waarvoor de eigenaar deelneemt in het bedrijf, wordt aangetekend in het aandelenregister. De aandelen staan dus op naam genoteerd en zijn niet te verhandelen zoals bij de NV. Vanwege het besloten karakter heeft de BV een beperkte publicatieplicht.