De beurs: de rol van informatie en het escalatie-effect

Zowel informatie verkrijgen als het escalatie-effect zullen bepalen waarom niet iedereen zich toespitst op de klassieke 'verkoop hoog en koop laag-regel' in verband met aandelen op de beurs. Paul Andreason onderzocht de invloed van sociale informatie op de 'verkoop hoog, koop laag- regel'. Hij concludeerde dat wanneer beleggers informatie verkrijgen over een mogelijke koerswijziging ze daar niet meteen op gaan inspelen. Hersh Shefrin en Meir Statmani besloten dat beleggers hun beursgedrag vaak niet genoeg onder controle hebben. Wanneer aandelen dalen zullen ze eerder geneigd zijn om langer te wachten in de hoop dat dit zich terug zal herstellen. Het escalie-effect biedt een verklaring voor dit gedrag.

De invloed van sociale informatie op 'verkoop hoog, koop laag'-regel

De klassieke 'verkoop hoog en koop laag'-regel zal niet meteen bij elke investeerder van pas komen. Paul Andreason (1987) zegt dat dit vooral zal afhangen van de ingesteldheid die men had bij de koerswijziging, met name bij de invloed van informatie over de mogelijke verandering. Wanneer beleggers denken een verklaring te hebben gevonden voor een bepaalde koerswijziging zullen ze zich niet meteen toespitsen op de klassieke regel. Deze verklaring hoeft daarom niet persé juist te zijn. Het is al genoeg dat er zich bepaalde geruchten verspreiden om de zaak aan het rollen te brengen.

Onderzoek Paul Andreason (1987)

Invloed van informatie

Andreason onderzocht de invloed van informatie door middel van een gesimuleerde aandelenkoers i.v.m computers en stelde vast dat mensen die informatie meekrijgen over een verandering van de koers, niet persé teruggrijpen naar de klassieke 'verkoop hoog, koop laag'-regel. Wanneer ze een nieuwsbericht kregen die een mogelijke verklaring bood over een verandering in de aandelen ( bv. het nieuwsbericht: 'slechts een tijdelijke hapering in de evolutie van het product, geen recessie op komst') kozen ze er verrassend voor om zich toch toe te spitsen op de sociale informatie die ze verkregen en dit sterk mee te laten spelen in hun beslissing om hun aandelen te beheren. Dit zette hen er in dit voorbeeld toe aan om niet niet zo snel tot de verkoop of aankoop van aandelen over te gaan. De andere groep die ook de verandering in de koers zag gebeuren en die geen mogelijke verklaring had gekregen, koos ervoor om spontaan de klassieke regel toe te passen.

Beursgedrag niet voldoende onder controle

Een andere interessante conclusie i.v.m. de beurs werd gemaakt door Hersh Shefrin en Meir Statman (1985), die beweerden dat beleggers hun beursgedrag vaak niet genoeg onder controle hebben. Velen zullen wel de klassieke 'hoog verkopen' toepassen, maar wanneer ze merken dat hun aandelen dalen, zullen ze te lang wachten in de hoop dat ze toch nog hun oorspronkelijke aandeelwaarde of eventueel winst kunnen terughalen. Zo moeten ze zeker niet met verlies verkopen.

Het escalatie-effect

Waarom beleggers deze houding aannemen kan verklaard worden door het 'escalatie-effect' (2006:15) "men is wel bereid om risico's te nemen als men merkt dat men geld aan het verliezen is, maar we zullen wel grote financiële risico's proberen vermijden om geld te winnen".

Voorbeeld

Stel dat men kan kiezen tussen een zekere winst van 2000 euro en een kans van 50% op een winst van bv. 3500 euro dan zullen de meeste mensen voor de zekerheid kiezen. De gedachte dat ze zeker 2000 euro rijker zijn is interessanter dan te moeten vechten tegen de onzekerheid die er nog heerst rond de 3500 euro winst. Omgekeerd zullen mensen die al een zeker verlies van 2000 euro hebben, maar toch een kans hebben van 50% om dit verlies verder te laten oplopen (en dus ook de kans hebben om dit verlies te beperken), er toch voor kiezen om dat zeker verlies niet te aanvaarden en zich aangetrokken voelen tot het 'kleiner verliespercentage' dat men blijkt te hebben als men doorzet. Met kleiner verliespercentage wordt bedoeld, dat ondanks dat er al geld verloren is, de kans op nog meer verlies 'nog maar 50% wordt' en de weg naar de verliesbeperking van 50% psychologisch aantrekkelijker wordt. Het gaat hem vooral om dat gevoel en de drang om die 50% te willen verzilveren (vandaar de uitdrukking 'kleiner verliespercentage, want natuurlijk is de letterlijke kans 50%). Gokkers hebben dit gevoel vaak ook en denken dat het nu tijd wordt dat er geld zal teruggewonnen worden. Toch is dit vaak niet het geval en kan dit tot een aanzienlijke financiële schade leiden.