Meubelen en hun vormgeving

De tijd dat meubelen alleen met de hand gemaakt werden ligt achter ons. Weliswaar is het vak meubelmaker niet geheel uitgestorven maar de betaalbaarheid van met de hand gemaakte meubels is niet voor iedereen weggelegd. Door massaproductie en machinaal vervaardigen van meubelen kunnen ze tegen veel lagere prijzen worden verkocht. Daar hoeft de vormgeving echter niet onder te lijden. Speciale opleidingen leveren designers af die tot het maken van interessante ontwerpen in staat zijn.

Industriële vormgeving

Handgemaakte meubelen hebben veelvuldig plaats gemaakt voor prefab meubilair wat met een beetje handigheid door de koper zelf in elkaar gezet kan worden. Nieuwe industriële mogelijkheden en gebruik van andere materialen zorgden er voor dat meubelen goedkoper werden geproduceerd. Reeds vanaf de industriële revolutie is bij het ontwerpen van meubelen sprake van industriële vormgeving. Vanaf die tijd zijn het niet meer alleen de ambachtslieden die de meubelen vanuit hun vakkennis ontwerpen maar architecten en ingenieurs die de nieuwe technische mogelijkheden als uitgangspunt nemen. Gevolg daarvan is dat veel sier en opsmuk uit het verleden verdwenen is en functionele vormen daarvoor in de plaats zijn gekomen.

Functionaliteit en economische aspecten

Tijdens de industriële revolutie groeiden ambachtelijke en kleinschalige werkplaatsen uit tot grote fabrieken en vormden samen een grootschalige industrie. Door die massaliteit werden de producten goedkoper en kwamen in het bereik van veel meer mensen waardoor er sprake was van een zekere revolutie. Zeker was dit ook het geval in de meubelindustrie. Technische mogelijkheden werden doorslaggevend en in de vormgeving, of vaak in het Engels design genoemd, werd meer en meer rekening gehouden met de functionaliteit en de economische aspecten van de producten. Belangrijke producten die tot die industriële vormgeving behoren zijn: meubelen, speelgoed, huisraad en voorwerpen van glas, aardewerk, kunststof, metaal en leer.

Meubelen in massaproductie

De industriële vormgever ontwikkelt producten die industrieel in massaproductie gemaakt kunnen worden. Industrieel vormgeven is het rechtstreekse gevolg van de industriële revolutie toen overgeschakeld werd van het ambachtelijk vervaardigen van producten naar serieproductie. Een van de grote verschillen tussen industriële vormgeving en de ontwerpen van vóór die tijd is dat ambachtelijke producten eenmalig zijn en industriële producten per ontwerp met tientallen tot soms honderdduizenden precies gelijk zijn. Industriële vormgevers proberen naast het ontwerpen van nieuwe producten ook bestaande producten te verbeteren door nieuwe materialen of vormen toe te passen, waarbij ze rekening moeten houden met de smaak van de koper en bestaande stijlen en designstromingen.

Design Academy Eindhoven

Om vormgever te worden kunnen speciale opleidingen worden gevolgd. Een opleidingsinstituut met hoog aanzien en veel internationale erkenning is de Design Academy Eindhoven. Deze academie voor hoger beroepsonderwijs biedt een 4-jarige bacheloropleiding en verscheidene masteropleidingen. De Design Academy is in 1947 opgericht onder de naam Akademie voor Industriële Vormgeving Eindhoven en veranderde haar naam in 1997 in Design Academy Eindhoven. De Academy heeft inmiddels meer dan 1600 studenten afgeleverd.

Verschillende afstudeerrichtingen

Na het eerste jaar van de bacheloropleiding aan de Design Academy Eindhoven kan gekozen worden tussen acht afstudeerrichtingen namelijk:

1. Man and Living;
2. Man and Communication;
3. Man and Well-being;
4. Man and Leisure;
5. Man and Mobility Man and Identity;
6. Man and Activity;
7. Man and Public Space.

De daarop volgende drie jaren richten de studenten zich geheel op de gekozen eigen richting wat anders is dan bij de meeste andere vormgevingsopleidingen die aanvankelijk meestal meer gericht zijn op theoretische kennis die pas later in de praktijk toegepast wordt.

Lees verder

• Meubelgeschiedenis van stoel, tafel, bed en kast
• Meubelstijlen in vogelvlucht