Leegstand en de verhuur van kantoorruimte

Er staan veel kantoorpanden leeg. Er is structureel sprake van een grote leegstand van kantoorruimtes. Daar is de kredietcrisis nog eens over heen gekomen waardoor er nog meer panden leeg staan. De overheid is er intussen ook achter gekomen dat er sprake is van een behoorlijk probleem. Daarom probeert zij intussen maatregelen te nemen. In de praktijk blijkt het lastig om kantoorpanden om te bouwen naar woningen. In Nederland staat een groot deel van de kantoorruimte structureel leeg. Dat bleek uit onderzoek van de architect Hilde Remoy. Deze promoveerde afgelopen voorjaar op dit onderwerp. Maar liefst 13 procent van de kantoorruimte staat structureel leeg. Dat komt omdat projectontwikkelaars de laatste decennia veel te veel geld hebben gestoken in de bouw van nieuwbouw. Dat kwam omdat er een ongebreidelde vraag leek naar nieuwe kantoorruimte. Een andere reden waarom er zo veel gebouwd is komt omdat met de bouw van kantoren meer te verdienen is dan met de bouw van woningen.

Makkelijk geld lenen

Een derde reden voor de massale bouw van nieuwe kantoorpanden was dat het makkelijk was om geld te lenen. Daardoor gingen veel bedrijven er toe over een nieuw pand neer te zetten in plaats van een oud gebouw te renoveren. Inmiddels realiseert de overheid zich dat ze iets moet doen aan de vele leegstand. Het kost de samenleving namelijk veel geld als kantoorpanden leeg staan. Ten eerste kan de overheid geen erfpachtbelasting heffen. Tegelijkertijd moet ze wel betalen voor alle voorzieningen rondom de kantoorpanden. Dan kan je bijvoorbeeld denken aan de aanleg van wegen of straatverlichting. Ook leidt de leegstand van panden tot een grotere sociale onveiligheid. Een omgeving is nu eenmaal veiliger als er meer controle is in een buurt. Met leegstaande panden is dat duidelijk niet het geval.

Maatregelen tegen leegstand

Er zijn wel dingen die de overheid kan doen om minder kantoorpanden te laten bouwen. Ten eerste is dat door minder grond beschikbaar te stellen aan projectontwikkelaars. Ook kunnen er clausules in de grondcontracten worden opgenomen waarin afspraken worden gemaakt dat er geen sprake mag zijn van leegstand. Dan zouden er bijvoorbeeld boetes kunnen worden gegeven als er toch sprake is van leegstand. Een laatste iets dat de overheid kan doen is oude kantoorpanden slopen en daar woningen voor in de plaats bouwen. Dat kan echter alleen met oudere kantoorpanden.

Omvang leegstand

Er staat 6 miljoen vierkante meter aan kantoorpanden leeg. Dat zijn bij elkaar bijna duizend voetbalvelden. Er liggen plannen voor nog de bouw van kantoorpanden die bij elkaar nog eens 7 miljoen meter aan kantoorruimte zou opleveren. Tineke Huizinga, minister van VROM, heeft daarom besloten dat projectontwikkelaars voortaan eerst moeten aantonen dat de bouw van nieuwe kantoorpanden echt aan een vraag voldoet.

Verhuur van kantoorruimte

Vaak wordt er wel voorgesteld om kantoorpanden om te bouwen tot woningen. In de praktijk blijkt dat echter lastig. Er komt namelijk een grote bureaucratische rompslomp bij kijken omdat op lokaal niveau het bestemmingsplan moet worden gewijzigd. Hier gaat vaak veel tijd in zitten en gemeenten zijn hier lang niet altijd toe bereid. Daarnaast kost de verbouwing zelf veel geld, omdat heel veel voorzieningen die in een woning wel nodig zijn niet aanwezig zijn in een kantoorpand. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan een douche of een keuken. Dat zou dan allemaal aangelegd moeten worden. Daarom zien projectontwikkelaars er toch vaak van af om kantoorpanden om te bouwen tot bijvoorbeeld studentenwoningen.