Ongeluk freelancer: de opdrachtgever is aansprakelijk

De Hoge Raad heeft in 2012 geoordeeld dat als een ZZP-er een ongeluk krijgt op de werkvloer, de opdrachtgever dan aansprakelijk kan worden gesteld. Dit is een hele belangrijke uitspraak die grote gevolgen kan hebben voor zowel de ZZP-er als de opdrachtgevers. ZZP-ers waren voor de uitspraak als het ware vogelvrij en als hen iets gebeurde, moesten ze zelf voor de gevolgen opdraaien.

Uitspraak Hoge Raad in zaak Allspan

De Hoge Raad oordeelde in 2012 dat Allspan aansprakelijk is voor de schade die een ZZP-er bij de uitoefening van zijn werkzaamheden bij het bedrijf had opgelopen. De man werd in 2005 ingehuurd door Allspan om bij een ander bedrijf een machine te laten repareren. De man kreeg daar een ongeval en kwam terecht in een draaiende schroef. Hij moest daardoor een half been missen. Allspan zei niet aansprakelijk te zijn, omdat de zelfstandige voor eigen rekening en risico werkte. Verder vond het bedrijf dat de ZZP-er zich zelf maar had moeten verzekeren. De rechtbank en het hof vonden dat ook, maar de Hoge Raad oordeelde heel anders. Die stelde de man in het gelijk en daarmee verandert er heel veel voor de ZZP-er die op het werk een ongeval krijgt. Net als werknemers en uitzendkrachten zijn ZZP-ers vanaf die uitspraak nu aansprakelijk voor de schade die de opdrachtnemer bij de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt.

Wanneer is een bedrijf aansprakelijk als een ZZP-er een ongeval krijgt?

Overigens is een bedrijf niet in alle gevallen aansprakelijk als een ingehuurde ZZP-er een ongeval krijgt. Het moet gaan om werk dat ook door een werknemer van het bedrijf gedaan had kunnen worden. Een bouwbedrijf bijvoorbeeld dat bouwvakkers inhuurt om werk te laten verrichten dat het eigen personeel ook zou moeten uitvoeren. Daar komt bij dat ook de omstandigheden van belang zijn. Een ingehuurde ZZP-er die een steiger op moet die door het bedrijf dat hem inhuurt is neergezet, is wel afhankelijk van de arbeidsomstandigheden die het bedrijf dus creëert. Gebeurt hem iets, dan is het bedrijf in kwestie dus ook aansprakelijk. Huurt een winkeleigenaar een monteur in om een muur te metselen dan is de ZZP-er in dat geval zelf aansprakelijk. De winkeleigenaar is tenslotte geen expert op het gebied van muren metselen of steigermateriaal. In dat geval moet de ZZP-er dat zelf regelen.

Particulier is ook niet aansprakelijk

Ook een particulier kan niet aansprakelijk wordt gesteld als een ZZP-er iets overkomt. Ook daar geldt weer de gedachte dat een particulier geen verstand heeft van de werkzaamheden die een ZZP-er komt uitvoeren en dus ook niet aansprakelijk kan worden gesteld.

ZZP-er is door de uitspraak beter beschermd

Het groeiend aantal ZZP-ers is door de uitspraak beter beschermd dan ze voorheen was. Met de uitspraak is duidelijk geworden dat de Hoge Raad vindt dat de arbeidswetgeving ook moet gelden voor de ZZP-er. Eerder waren ook uitzendkrachten niet beschermd, maar ook voor hen is het bedrijf nu wel degelijk aansprakelijk als hen iets gebeurt op de werkvloer.

Aanvechten

Een bedrijf dat aansprakelijk wordt gesteld door een ZZP-er die een ongeval heeft gehad kan de aansprakelijkheid wel aanvechten. In dat geval moet het bedrijf aantonen dat hij aan zijn plicht heeft voldaan om voor goede arbeidsomstandigheden te zorgen. De opdrachtgever moet overigens zelf ook bewijzen dat de ZZP-er opzettelijk heeft gehandeld of gewoon roekeloos is geweest. Dat is overigens niet anders dan met vast personeel of uitzendkrachten.

ZZP-er die zijn opdrachtgever aansprakelijk wil stellen

Een ZZP-er die een ongeval heeft gehad en daardoor arbeidsongeschikt is geraakt, kan daarvoor een claim indienen. Dit moet via een normale dagvaardingsprocedure bij de kantonrechter. Er geldt wel een verjaringstermijn van 5 jaar. Dit is gerekend vanaf de dag waarop de ZZP-er arbeidsongeschikt is geworden. Wie dat wil kan daarbij een advocaat inschakelen of zijn rechtsbijstandsverzekeraar of een letselschadeadvocaat. Zo’n procedure neemt ongeveer een half jaar tot een jaar in beslag. Claims kunnen oplopen tot hoge bedragen, die lopen tot in de tonnen euro’s.