Werken in een organisatie

Een organisatie, wat is dat precies en hoe gaat dat in zijn werk. Er zijn veel verschillende elementen om een organisatie goed te kunnen laten functioneren

Wat is een organisatie?

Een organisatie is een systeem waarbij verschillende onderdelen een geheel vormen en goed met elkaar samenwerken. Organisaties kunnen ook verschillende doelen hebben. Een doel kan zijn: winst maken. Voorbeelden van organisaties waarbij winst maken een doel is, zijn een bakkerij of een slagerij. Er zijn ook organisaties die niet als doel hebben winst te maken. Deze organisaties verlenen uitsluitend diensten. Voorbeelden van dergelijke organisaties zijn overheidsinstellingen en ziekenhuizen.

De volgende elementen zijn nodig om een organisatie goed te laten functioneren:

• Mensen
• Machines
• Grondstoffen
• Geld
• Grond, gebouwen
• Halffabrikaten

Een organisatie is echter meer dan een opsomming van deze elementen. Elke organisatie kent bestaande procedures, die aangeven hoe mensen met de genoemde elementen om moeten gaan.

Voorbeelden van procedures zijn:

• Productieprocedures: Deze beschrijven hoe je producten maakt en hoe je met machines en grondstoffen omgaat.
• Administratieve procedures: Deze beschrijven hoe de administratie werkt.

Veranderende organisaties

Elke organisatie kent een bepaalde opbouw. Deze opbouw verandert met de tijd. Elke kent zijn eigen opvattingen over de mens in relatie tot zijn werk. Mensen veranderen en wat eerst "goed" was kan op een ander tijdstip als "fout" worden bestempeld. Het is daarom belangrijk dat organisaties kunnen veranderen en zich kunnen aanpassen aan de veranderingen van mens en maatschappij.

Het organogram

Op een organogram kun je zien hoe een organisatie er uitziet. Op een eenvoudige wijze is dat de hiërarchie van het bedrijf weergegeven. Dit wil zeggen dat alle functies van hoog tot laag zijn aangegeven. Je kunt precies zien wat jouw plaats is in een organisatie en met wie en voor wie je werkt. In het organogram staan de twee soorten functies beschreven die nodig zijn om de organisatie te laten draaien.

• Lijnfuncties: Deze geven aan wie leiding geeft aan wie
• Staffuncties: Deze hebben vooral een ondersteunende en adviserende taak, bijvoorbeeld personeelszaken en boekhoudingen.

Hiërarchie

Hiërarchie betekent de ordening in gezag en bevoegdheden. De hiërarchie is te zien in het organogram. Er zijn bedrijfstakken waar een strenge hiërarchie heerst, zoals bijvoorbeeld in het leger. Iedereen doet wat gezegd wordt en functies of rangen worden in ere gehouden. Er zijn ook bedrijfstakken met een minder strenge hiërarchie, zoals de banketbakkerij. Er bestaat wel verschil in functies en rangen, maar in de praktijk is dit niet altijd merkbaar. In dit soort organisaties lopen de werkzaamheden van hoog tot laag in elkaar over en met overleg probeert men de werkzaamheden zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen.

De functie

Een functie is de beschrijving van een aantal samenhangende taken die een medewerker uitvoert binnen een organisatie. De taken sluiten aan bij de doelstelling van het bedrijf of de organisatie. Het grootwinkelbedrijf heeft bijvoorbeeld de doelstelling verschillende soorten producten te verkopen. De taken van de functie zijn dan afgestemd om die bepaalde doelstelling te kunnen realiseren.

Functiebeschrijving

In de functiebeschrijving staan je eigenlijke taken beschreven. Al deze taken bij elkaar vormen de inhoud van je functie. Je weet dan precies welke taken je moet uitvoeren. Om de taken voor je functie-uitvoering goed aan te leren en uit te kunnen voeren, is het noodzakelijk dat je een gerichte vakopleiding volgt. Hoe beter je een functie uitvoert, hoe meer je om je werk wordt gewaardeerd.

Functiewaardering

In een functiewaardering kun je zien welke beloning er bij een bepaalde functie hoort. Ook zie je hoe een functie zich verhoudt ten opzichte van andere functies. Deze verhoudingen vind je terug in bijvoorbeeld de salarisschaal van het bedrijf. Hoe meer vakkennis en ervaring je hebt, des te hoger kom je in je functie en salarisschaal. In de meeste bedrijven vinden elk jaar functioneringsgesprekken plaats met de chef. Hierin bespreek je je functioneren en de eventuele salarisverhoging die je voor je werk krijgt. Dit gaat echter niet vanzelf; je zult moeten leren en presteren.