PLATO-proces als duurzame veredeling van hout

Ondanks een officieel keurmerk voor hout is er nog steeds sprake van ontbossing in de tropen. De groeitijd van hardhout overtreft de gebruiksduur. Het gevolg is dat de wereldvoorraad zal uitputten. Een prima alternatief voor hardhout is platohout. Dit is geen houtsoort maar PLATO (Providing Lasting Advanced Timber Option) is een behandelwijze van hout die een duurzaam en met hardhout vergelijkbaar product oplevert. Hout dat op die manier is bewerkt kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt en kan met gangbare verfsystemen worden afgewerkt.

PLATO als tussenstap

Een zoektocht naar een nieuwe vloeibare brandstof leidde tot een proces waarmee hout kan worden verduurzaamd. Onderzoeker ir. Herman Ruyter van het Koninklijke Shell Laboratorium Amsterdam ontdekte de zogenaamde PLATO methode als tussenstap voor het converteren van biomassa naar een vloeibare brandstof. Maar omdat in 1985 de olieprijs zo laag werd leek het niet zinvol meer tijd in dit proces te stoppen.

Ontwikkeling buiten Shell

Op de inmiddels ontdekte methode, waarmee hout veredeld kon worden, werd door Shell octrooi aangevraagd. Maar Shell besloot dat eventuele productie geen onderdeel kon uitmaken van de kerntaken. Daarom hebben twee Shell-managers in 1994 het project buiten Shell verder ontwikkeld om het te commercialiseren. Daarvoor werd in Wageningen een nieuw bedrijf gestart. In 2000 zijn er drie octrooien toegevoegd en daarna is in Arnhem een fabriek voor de productie opgestart met een capaciteit van 50.000 m3 per jaar.

Tegengaan rottingsproces

De hoofdbestanddelen van hout zijn cellulose, hemicellulose en lignine. Het rottingsproces van hout wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door zuren. Door het PLATO-proces wordt de rotting onderdrukt doordat de hemicellulose minder herkenbaar worden voor micro-organismen. De rotting wordt tevens geremd doordat de celwand na het proces minder water opneemt.

PLATO in drie stappen

Het prepareren van het platohout gebeurt in drie stappen. Eerst wordt het hout verhit in water of in verzadigde stoom tot een temperatuur van 160-180 graden gedurende ongeveer 30-60 minuten. Die tijdsduur is afhankelijk van de dikte van de houtsoort. Daarna wordt het hout zorgvuldig gedroogd op een manier zodat het niet scheurt. De derde stap is het “bakken” van het hout. Dit gebeurt onder atmosferische druk zonder zuurstof toe te laten en met een temperatuur zoals bij de eerste stap van 160-180 graden. Tijdens deze drie stappen spelen zich diverse processen af waardoor het hout nieuwe eigenschappen krijgt.
Na de behandeling kan het hout minder vocht opnemen en daardoor minder snel krom trekken. Het vochtgehalte van het hout blijft onder de 17%. Ook wordt door de behandeling latere schimmelvorming voorkomen omdat schimmels geen voedingsstoffen meer krijgen.
Het hout kan na de behandeling als normaal hout worden bewerkt.

Geen belasting van het milieu

Platohout wordt veelvuldig toegepast in tuinen en in de GWW (grond- weg- en waterbouw). Bewerkingen als zagen, schaven, frezen en boren hebben geen enkele invloed op de duurzaamheid. Het hout is zo vormvast en stabiel dat er met minder bevestigingsmiddelen kan worden volstaan waardoor er sprake is van lagere montage- en onderhoudskosten.
De belasting van het milieu is voor het prepareren van platohout veel lager dan voor de vervaardiging van sommige andere producten. Er worden namelijk geen chemicaliën gebruikt en er is slechts water en een betrekkelijk kleine hoeveelheid energie nodig.

Ook andere toepassingen van platohout

Naast gebruik in tuinen en in de GWW groeit het gebruik doordat ook steeds meer opdrachtgevers, architecten en andere voorschrijvende instanties belangstelling hebben voor de unieke eigenschappen van platohout.
Platohout kan met de gangbare verfsystemen worden afgewerkt zodat het elke gewenste kleur kan krijgen. Onbewerkt hout zal op den duur een grijze tint krijgen wat eventueel met een laklaag of beits of olie vermeden kan worden. Beits op basis van lijnolie geeft het mooiste effect. Onbewerkt platohout wordt in alle gevallen donkerder.
Het hout wordt steeds vaker gebruikt voor gevelbekleding van bedrijfspanden en wordt ook in de woningbouw meer en meer toegepast.

Vermindering van de druk op tropische bossen

Behandelde zachte houtsoorten als vuren, grenen, populier en berk worden uiteraard geen harde houtsoorten, maar zij hebben wel de duurzaamheid van hardhout en stijgen van klasse 4 naar 2 of soms zelfs 1. De prijs stijgt naar verhouding mee maar blijft toch onder de hardhoutprijs als western red cedar, meranti en bankirai waarmee platohout soms vergeleken wordt. Het prijsverschil blijft tussen 40 en 60%.

Lees verder

© 2010 - 2024 Rickandie, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hout in het interieurHout in het interieurNiet weg te denken, hout in het interieur. Hout is ooit duizenden jaren geleden de basis geweest voor meubelen en die ba…
Cellofaan folie versus plastic folieCellofaan is uitgevonden door de Zwitserse chemicus Jacques E. Brandenberger omstreeks 1900. Cellofaan is een dunne, tra…
Milieuvriendelijk tuinieren voor meer vogels en vlindersMilieuvriendelijk tuinieren voor meer vogels en vlindersEen makkelijke manier om te tuinieren is om zonder pardon bestrijdingsmiddelen, kunstmest en alle andere milieu onvriend…
Palmolie en het tegengaan van ontbossing door RSPOPalmolie en het tegengaan van ontbossing door RSPOPalmolie is een oliesoort die talrijke toepassingen kent. De olie wordt geperst uit de vruchten van de oliepalm (Elaeis…

H&M: het grote Zweedse succesHet succes van de Zweedse modegigant H&M is ongekend. Wie heeft er nooit een kledingstuk gekocht bij Hennes & Mauritz? N…
De soorten matrassen van Beter BedBeter bed is een slaapspeciaalzaak waar u terecht kunt voor al uw wensen op slaapgebied. Of het nu slechts om een kussen…
Bronnen en referenties
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Thermisch_gemodificeerd_hout
Rickandie (1.164 artikelen)
Laatste update: 07-03-2016
Rubriek: Zakelijk
Subrubriek: Detailhandel
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.